Ze hebben Stalin overleefd, de Tweede Wereldoorlog en ook nog de grootste kernramp in de geschiedenis. Ondanks dat ze ontzettend sterk zijn hebben ze onze hulp hard nodig. De laatste bewoners in Tsjernobyl. MAX Maakt Mogelijk helpt met grote voedselpakketten en geld voor medicijnen en hout.
In Tsjernobyl stopt de tijd op 26 april 1986. Kernreactor nummer vier ontploft en gaat de geschiedenisboeken in als de grootste nucleaire ramp ooit. Vijftig brandweermannen die als eersten naar de rampplek gaan, overlijden binnen een paar dagen aan de gevolgen van acute stralingsziekte.
135.000 mensen worden in de dagen daarna geëvacueerd, maar de meesten hebben geen idee wat de impact is van de ramp. Er wordt ze verteld dat ze na drie dagen mogen terugkeren. 1200 mensen gaan daarom al binnen een jaar terug naar het rampgebied. Ze leggen zich niet neer bij de verplichte verhuizingen en keren daarom terug naar huis, hun geboortegrond. Die mensen zijn nu 70, 80 en 90 jaar oud en worden self-settlers genoemd. Nu, 31 jaar na de ramp, zijn er nog 120 van hen in leven.
Om de steeds kleiner wordende groep ouderen – die kort na de kernramp terugkeerde naar Tsjernobyl – te helpen, is Jan Slagter uitgenodigd door Daan Kloeg en Hans Wolkers. Twee wetenschappers en beide fotograaf, die voor de zesde keer in Tsjernobyl zijn en er een boek over maakten. ‘Silent witnesses – Three decades after Chernobyl’s nuclear disaster.’
De eerste dag na de ontploffing bracht de Sovjet-Unie niets over het incident naar buiten. Pas nadat stralingsniveaus het alarm lieten afgaan bij een kerncentrale in Zweden, hebben de autoriteiten de ontploffing toegegeven. En dat was niet de enige leugen. Om de evacuatie te versnellen werd de bewoners verteld dat iedereen na drie dagen zou kunnen terugkeren. Het merendeel van de bewoners vertrok daarom halsoverkop, en liet alle persoonlijke bezittingen achter. Zo ook Maria (zie foto).
De zone wordt gecontroleerd door speciale eenheden van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken en is deels uitgesloten van de reguliere wetgeving. In dit gebied gelden militaire wetten. Zo mogen bezoekers maximaal vijf dagen in de zone blijven en mogen zij geen stap zetten zonder overleg met de gids. De eenzaamheid bij de babushka’s is mede daarom in dit uitgestorven gebied groot.
Jan Slagter: ‘’ De stilte in het gebied is onbeschrijfelijk, je gaat er 31 jaar terug in de tijd. Meer dan 135.000 mensen hebben halsoverkop dit gebied verlaten en alles achtergelaten. De ouderen die er nog wonen hebben niet veel nodig, ze zijn ontzettend eenzaam maar ook heel sterk. We hopen ze met uw hulp te kunnen helpen door voor de ‘s winters hout en extra eten te brengen.’’
Status Project
Dit project is afgerond.